Танзаниядагы нааразычылык акцияларында жүздөгөн адамдар өмүрүн жоготту

Бишкекте, Танзаниядагы президенттик жана парламенттик шайлоолордун жыйынтыгынан кийин өлкөдөгү ички саясий кырдаалдын кескин начарлашы боюнча Европейдик Союз жана Бириккен Улуттар Уюму терең тынчсыздануусун билдиришти. Шайлоолордун жыйынтыгы менен кошо болгон массалык нааразылык акциялары жана кандуу кагылышуулар көптөгөн адам жоготууга алып келди. Эл аралык маалымат булактарына ылайык, коопсуздук күчтөрү менен болгон кагылышууларда жүздөгөн адамдар каза болду, болжол менен 700-800 адамдын өлүмү тууралуу маалыматтар бар.

Европейдик Союздун тышкы иштер боюнча жогорку өкүлү Кая Каллас 2-ноябрда билдирип, “өлкөдө көптөгөн өлүмдөр тууралуу маалымдарбыз” деп, Танзаниянын бийлигин “адам өмүрүн сактоо үчүн максималдуу сабырдуулук көрсөтүүгө” чакырды. Союз, ошондой эле, бардык саясий туткундарды бошотууга, ачык жана адилеттүү соттук териштирүүлөрдү өткөрүүгө, жоголгондор жана зомбулук боюнча кылмыштарды териштирүүгө көңүл бурууга чакырды.

Каллас, ошондой эле, бийликти оппозиция жана жарандык коом менен ачык жана инклюзивдүү диалог жүргүзүүгө үндөдү. БУУнун баш катчысы Антониу Гутерриш да өлүм жана жаракаттар тууралуу маалыматтар боюнча терең тынчсыздануусун билдирди, ошондой эле жарандык укуктарды коргоо жана тез арада териштирүү жүргүзүү зарылдыгын белгиледи.

Расмий маалыматтар боюнча, учурдагы президент Самия Сулуху Хасан шайлоодо 97,66% добуш алып кайрадан шайланды. Оппозициялык “Чадема” партиясы шайлоого катышуудан четтетилип, жыйынтыктарды “демократиялык процесс боюнча шылдың” деп атады. Жыйынтыктар жарыяланган соң, өлкө боюнча массалык нааразылык акциялары башталып, кандуу кагылышууларга алып келди. Оппозиция өкүлдөрү 800дөн ашуун адамдын өлгөнүн билдиришүүдө.

Буга чейин, апрель айында “Чадема” партиясынын лидери Тунду Лиссу мамлекеттик измена боюнча кармалып, өлүм жазасына кесилген. Тандап алынган укук коргоо уюмдары президент Сулуху Хасан бийлигин шайлоолордон мурда “террор толкуну” жана оппозиция өкүлдөрүн системалуу түрдө жоготуу боюнча айыптаган. Танзаниянын президенти Самия Сулуху Хасан 2021-жылы, мурдагы президент Джон Магуфулинын өлүмүнөн кийин кызматка келген.