Кыргызстан «Единое здоровье» программасын ишке ашыруу боюнча тажрыйбасы менен бөлүштү

‹›

Кыргызстанда «Бирдиктүү ден соолук» программасы пандемияларды алдын алуу, азык-түлүк системаларынын туруктуулугун жана экосистеманын ден соолугун камсыз кылуу боюнча ийгиликтүү ишке ашырылууда. Бул тууралуу Саламаттык сактоо министрлиги маалымдады.

Душанбеде 29-30-октябрда өткөн регионалдык конференцияда аталган программа талкууланды. Кыргыз тарап программаны ишке ашыруу үчүн кабыл алынган улуттук координациялык механизмди сунуштады. Кыргыз Республикасы ден соолук системасындагы мүмкүн болгон чакырыктарга, мисалы, ар кандай оорулардын жана пандемиялардын жайылышына даярдык көрүү жана жооп берүү үчүн олуттуу кадамдарды жасап жаткандыгы белгиленди.

Конференцияда «Бирдиктүү ден соолук» программасынын Регионалдык координациялык кеңеши түзүлүп, Кыргыз Республикасы теңтөрага болуп шайланды. Программаны ишке ашыруунун биринчи жыйынынын протоколу кол коюлду. Бул программанын алкагында адам, жаныбар жана экология ден соолугу, азык-түлүк системаларынын туруктуулугун жана экосистемаларды коргоо боюнча кызматташтыктын чыңдалышына багытталган конкреттүү кадамдар кабыл алынат.

Ортолук Азия өлкөлөрү адам жана жаныбарлардын ден соолугуна коркунуч туудурган патогендердин пайда болушу жана кайра пайда болушу, антимикробдук препараттарга туруктуулук жана азык-түлүк коопсуздугу сыяктуу олуттуу көйгөйлөр менен бетме-бет келүүдө. Пассажирлердин ташуусу жана айыл чарба продукциясынын соода-сатыгы регион үчүн экономикалык мүмкүнчүлүктөрдү түзүүдө, бирок ден соолукка терс таасирлерди жоюу шартында гана.

Диктилердин миграциясы, жерлердин деградациясы жана климаттын өзгөрүшү ден соолукка коркунучтарды көбөйтөт. Учурда региондо зооноздор, антимикробдук препараттарга туруктуулук жана азык-түлүк коопсуздугу боюнча регионалдык кызматташтыкты камсыз кылуучу эффективдүү институттук механизмдер жана инфраструктура жок.

«Бирдиктүү ден соолук» концепциясы адам, жаныбар жана экология ден соолугунун ортосундагы тыгыз байланышты тааныйт. Бул концепция дарыгерлер, ветеринарлар, экологдор жана саясатчылардын ден соолукка коркунучтарды алдын алуу жана ага жооп берүү боюнча аракеттерин координациялоого жардам берет.

2023-жылдын ноябрь айында Дүйнөлүк банк жана башка өнүктүрүү өнөктөштөрүнүн колдоосу менен Ортолук Азия өлкөлөрүнүн ден соолук, айыл чарба жана экология секторлорунун өкүлдөрү «Бирдиктүү ден соолук» боюнча Регионалдык иш-аракеттер программасын жактырышты.

Душанбедеги конференция Ортолук Азиянын коопсуз, ден соолукка ылайыктуу жана туруктуу келечегин камсыз кылууга, регионалдык кызматташтыкты чыңдоого, илимий өз ара аракеттенүүгө жана климат менен ден соолук боюнча глобалдык приоритеттерге ылайык келүүгө арналган.